- ۰ نظر
- ۰۸ اسفند ۹۸ ، ۱۷:۲۶
در دین مبین اسلام میان شبها و روزهای سال، ایام و اوقاتی وجود دارند که نسبت به آنها توجّه و تأکید خاصی شده است و حتی برای آن ها اعمالی نیز آمده است و ارزشمندی بعضی از ایام و لیالی مورد اتفاق همه مسلمین است مانند شب و روز مبعث ولی بعضی از این زمانها به عقیده گروه یا مذهبی خاصّ از مسلمانان دارای بار ارزشی هستند و لیلة الرغائب از جمله شب هایی است که از نظر شیعه یکی از شب های ارزشمند و پر فضیلتی است که برای آن اعمالی نیز برشمرده اند.
علّت این که شب جمعه اول ماه رجب را لیلة الرغائب نامیدهاند این است که این شب از اهمیت و فضیلت زیادی برخوردار است و برای آن شب، اعمالی ذکر شده است که هر کس آنها را به جا بیاورد إن شاء الله حاجتهای او برآورده خواهد شد و این شب از شبهای معدودی است که از اهمیت و فضیلت خاصّی برخوردار است.
علّت این که این شب را لیلة الرغائب (در میان مردم معروف به شب آرزوها) میگویند این است که این شب از نظر شیعه یکی از شبهائی است که نزد خداوند از فضیلت خاصّی برخوردار است و در روایات اهل بیت علیهم السلام بر پاسداشت آن شب تأکید زیادی شده است.
به عنوان مثال در روایتی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم در فضیلت این شب نقل شده است که حضرت فرمود: از شب جمعه اول ماه رجب غفلت نکنید همانا آن شب شبی است که ملائکه آن شب را لیلة الرغائب مینامند و در آن شب وقتی یک سوم شب گذشت هیچ ملکی در آسمان و زمین باقی نمیماند مگر این که در کعبه و حوالی آن جمع میشوند و خداوند خطاب به آنها میفرماید: ای ملائکه من؛ هر چه در دل دارید از من بخواهید و ملائکه میگویند: ای خدای ما حاجت ما از تو این است که روزه گیرندگان ماه رجب را ببخشی و خداوند در جواب آنها میفرماید: این کار را انجام دادم.
در روایات اسلامی، توصیه ویژهای نداریم که «سفره حضرت ابوالفضل(ع)» را به عنوان یک عمل عبادی معرفی کند؛ از اینرو، نمیتوان شرایط خاصی را برای آن در نظر گرفت؛ با این وجود:
1. حضرت ابوالفضل(علیه السلام) دارای مقامی است که شهدا بر آن غبطه میخورند.
2. با توجه به چنین مقام والایی، میتوان برای برآورده شدن حاجات، با انجام خیراتی از قبیل پهن کردن سفره اطعام و تقدیم ثوابش به آنحضرت، ایشان را شفیع خود قرار داد که البته این موضوع اختصاصی به حضرتشان نداشته و در مورد هر کدام از بندگان ویژه خداوند و دیگر اولیاء الله نیز میتوان این کار را انجام داد.
3. اگر نذری در ارتباط با چگونگی اطعام وجود داشته باشد، باید بر اساس نذر عمل شود. و در غیر این صورت میتوان با هر روش مشروعی و بسته به سلیقه برگزارکننده، این کار را انجام داد.
در تاریخ ذکر شده است که امام حسین علیه السلام، برای رفع مشکل بی آبی، اقدام به حفر چاه کردند ولی دشمن وقتی متوجه این کار شد از ادامه حفر چاه جلوگیری کرد.
مثلا در کتاب «الفتوح» آمده است که:چون این خبر به عبیدالله زیاد رسید در ضمن نامه ای به عمرسعد، از او خواست که نگذارند اهل بیت امام حسین(علیه السلام) به آبی دست پیدا کنند و در نامه اش نوشت: «به من چنان رسانیده اند که حسین(علبه السلام) و یاران او چاه ها حفر کرده و آب بر می دارند، به همین جهت امکان هیچ شکستی برای ایشان نیست، چون بر مضمون نامه مطلع شوی باید که حسین بن علی(علیه السلام) و یاران او را از کندن چاه منع کنی و نگذاری که دنبال آب بگردند.»
دختربا ناز به خداگفت:
چطور زیبا می آفرینی ام و انتظار داری خود را برای همگان نمایان نکنم؟
خدا گفت:زیبای من!تو را فقط برای خودم آفریدم
دخترک،پشت چشمی نازک کرد و گفت:خدا که بخل نمی ورزد،بگذار آزاد باشم
*خدا چادر را به دخترک هدیه داد*
دخترک با بغض گفت:با این؟اینطور که محدودترم.اصلا می خواهی زندانی ام کنی؟یعنی اسیر این چادر مشکی شوم ؟؟؟؟
خدا قاطع جواب داد:بدون چادر،اسیر نگاه های آلوده خواهی شد...هر چیز قیمتی را که در دسترس همه نمی گذارند.تو جواهری
دخترک با غم گفت:آخر...آخر،آنوقت دیگر کسی مرا دوست نخواهد داشت.نه نگاهی به سمت من خواهد آمد و نه کسی به من توجه میکند
خدا عاشقانه جواب داد:من خریدار توام!
منم که زود راضی می شوم و نامم سریع الرضاست.
آدمیانند و هزاران نوع سلیقه!
هرطور که بپوشی و بیارایی،باز هم از تو راضی نمی شوند!
اصلا مگر تو فقیر نگاه مردمی؟آن نگاه ها مصدومت میکند
*دخترک آرزویش را به خدا گفته بود و می خواست چونان فرشته ای محبوب جلوه کند*
در آموزههای قرآن کریم میخوانیم:
«به هر طرف که رو کنید خدا در آن سوی است».
«هرکجا باشید خداوند با شما است».
پس حضور خداوند در همه جا مطلب صحیحی است، ولی این موضوع با نماز خواندن مسلمانان به یک سمت (کعبه) منافاتی ندارد، بلکه انجام این فریضه الهی به سمت مسجد الحرام، امری است تعبدی و دارای حکمت، که توضیح آن در قالب چند نکته ذکر میشود:
1. در جایی از دستورات دینی گفته نشده است که نماز و برخی از دیگر عبادات باید به سمت خدا انجام شود، که چنین اشکالی مطرح شود که خدا همه جا هست، پس به هر سمتی میتوان نماز خواند، بلکه در احکام و شرایط نماز آمده است که باید این عبادت، به سمت قبله (که همان کعبه در مکه است)، اقامه شود.
به عبارت دیگر، همان خدایی که فرموده است «به هر طرف رو کنید خدا در آن سوی است»، همو دستور داده است که به هنگام نماز به طرف مسجدالحرام نماز بخوانید؛ آنجا که میفرماید: «پس روى خود را به سوى مسجد الحرام کن! و شما [ای مسلمانان] نیز هر کجا باشید [در نماز] روى خود را به سوى آن بگردانید».
پس این موضوع، یک حکم تعبدی و از شرایط صحت نماز است؛ همانطور که خدا همه زبانها را میداند، ولی باید نماز را به زبان عربی خواند.
2. گفتنی است که خانه کعبه، یادگار بتشکن تاریخ، حضرت ابراهیم(علیه السلام) بوده و قدیمیترین پایگاه توحید است و توجه چندینباره در هر شبانهروز به آن، یادآور خاطرات توحیدی میباشد.
3. اینکه تمامی مسلمانان به یکسو نماز بخوانند نوعی وحدت و اتحاد را میان آنان رقم خواهد زد و نقطه مشترک قابل توجهی خواهد بود که میتواند همه را به یکسو متوجه سازد. و عکس آن، اگر هر کس به سویی بخواهد نماز بخواند تفرقهای نازیبا در میان مسلمانان به وجود آمده و محتمل است که همین ناهماهنگی، گسستهای دیگری را نیز میان آنان رقم بزند؛ یعنی نمازی که باید جانمایه توحید و عاملی برای همگرایی مسلمانان شود به نحوی عامل تفرقه آنان خواهد بود.
به عبارتی، نماز گزاردن به سوی کعبه، همهی انسانها را با تمامی اختلافات زمانی و مکانی و نیز اختلاف در عقاید و افکار، به یک جهت، متمرکز میکند و این لطیفترین روحی است که میتوان در کالبد بشر دمید و به آنان انسجام بخشید.
4. داشتن قبلهای واحد اختصاص به مسلمانان نداشته و سایر ادیان نیز چنین بودهاند. برای مثال بیت المقدس که قبلهی نخست مسلمانان محسوب میشود در ابتدا قبلهی یهودیان بود؛ از اینرو، تا پیش از تغییر قبله از بیت المقدس به سوی کعبه، همواره پیامبر اسلام (صلی الله علیه وآله) را سرزنش میکردند که اگر دین شما بر حق و دین ما باطل است، پس چرا به سوی قبلهی ما نماز میگزارید.